به گزارش سلامت نیوز به نقل از  پایگاه اطلاع رسانی نظام پرستاری کشور، قلب، خون را از طريق سيستم گردش خون به سراسر بدن پمپ مي‌كند. شريانها و مويرگ ها سيستم گردش خون را تشکیل می دهند شبكه وريدي هم خون را به قلب باز مي‌گرداند.

هنگامي كه قلب خون را به درون شريانها هدايت مي‌كند فشار خون افزايش می یابد و در اين مرحله فشار شرياني در بالاترين ميزان خود يا « فشار سيستوليك» است.
اما وقتي قلب در حالت استراحت پر شدن از خون است فشار شرياني كاهش مي‌يابد و به آن فشار دياسيستوليك گفته مي‌شود. هر 2 فشار خون "سيستوليك و دياسيستوليك" با واحد MMHG (ميلي‌مترجيوه) سنجيده مي‌شوند.
 
همچنين هر دو فشار خون (سيستول و دياستول) مي‌تواند در نقاط مختلف از روز بين 30 تا 40 ميليمتر جيوه متغير باشد كه به فعالیت فرد وابسته است.
 فشار خون در حالت خوابيده و استراحت در پايين‌ترين حد و در هنگام فعاليت‌هاي ورزشي، استرس، خشم و عصبانیت در بيشترين ميزان است بنابراين کنترل مرتب فشار خون الزامي است.
 
بر پایه این گزارش، فشار خون نرمال براي بزرگسالان جوان و سالم 110/70 است اگر فشار خون فرد 140/90 گزارش شد فرد به عنوان بیمار مبتلا به فشار خون شناخته مي‌‌شويد و پزشك معالج ممكن است در اين وضعيت به فرد براي كاهش ميزان فشار خون توصيه‌هايي از قبيل تغيير شيوه زندگي، رژيم غذايي مناسب، ترك استعمال دخانيات،‌ انجام منظم تمرينهاي ورزشي را توصیه کند يا براي كمك به كاهش فشار خون داروهايي را تجويز كند.
 
فشار خون کسانی که به کاهش فشار خون دچار هستند 90/60 يا كمتر است اگر فردی مبتلا به فشار خون پايين است در برابر يكسري از عوامل پرفشاري خون نظير خوردن نمك به ميزان فراوان، نخوردن مقادير كافي ميوه و سبزيجات و داشتن اضافه وزن مصون هستيد. اما گاهي فشارخون پايين مي‌تواند با علائم و نشانه‌هايي همراه باشد.
 
فشار خون پايين معمولا علامتي ندارد و در اين صورت به درمان هم نیازی نيست اما در مواردي كاهش ميزان فشار خون مي‌تواند با بروز اختلال در گردش خون به مغز و ساير ارگان‌هاي حياتي همراه باشد در نتيجه علايمي چون dizzinessو fainting بروز مي‌كند.
از نشانه‌هاي فشار خون پايين می توان به 1 ـ سردرد سبك، 2 ـ اختلال ديد یا Palpitation،4 ـ گيجي،5 ـ احساس تهوع،6 ـ ضعف عمومي و Temporany lossof Cosciousness،7- افت فشارخون وضعیتی یا ارتوستاتیک اشاره کرد.

 
افت فشار وضعيتي يا ارتوستاتيك
فرد ممكن است پس از تغيير وضعيت احساس dizzy يا faint داشته باشد به طور مثال وقتي از حالت درازكش مي‌نشيند يا از حالت نشسته مي‌ايستد. البته اين افت فشار خون وضعيتي يا ارتوستاتيك براي چند دقيقه است.
که در افراد جوان بيش از سالمندان بروز مي‌كند البته علائم مشابهي مي‌تواند پس از تمرين‌هاي ورزشي براي ورزشكاران هم رخ دهد.
 
Posprandial hypotension
 
Dizziness و احساس سردرد سبك،  faintness از علايم و نشانه‌هايي این نوع از افت فشارخون هستند كه مي‌تواند در مواردي پس ازصرف غذا اتفاق بيفتد. هايپوتنشن Postprandial غالباً در افراد سالخورده‌ با پرفشاري خون يا با يك وضعيت بيماري نظير پاركينسون يا ديابت رخ مي‌دهد.
 در اين حالت پس از صرف يك وعده غذا، روده به مقادير فراواني گردش خون براي هضم غذا نياز دارد بنابراين ضربان قلب افزايش مي‌يابد و عروق خوني ساير بخشهاي بدن براي جبران اين افزايش نياز به خون تنگ مي‌شوند كه نتيجه آن افت فشار خون است.
درازكشيدن پس از صرف غذا، افزايش دفعات وعده‌هاي غذا و كاهش حجم وعده‌ها و نيز استفاده از وعده‌هاي كم كربوهيدرات به كاهش بروز افت فشار Postprandial كمك مي‌كند.

 
علل فشار خون پايين
 
عواملي که سبب كاهش فشار خون مي‌شود شامل:
1 ـاستفاده از برخی داروها چون داروهاي ضد افسردگي و داروهاي موثر در درمان پرفشاري خون
2 ـ ديابت مليتوس با تخريب اعصاب عروق خوني افت فشار خون وضعيتي يا ارتوستاتيك را سبب مي‌شود.
3 ـ جراحات سخت نظير سوختگي و يا خونريزي‌هاي شديد كه به كاهش حجم خون و شوك منجر مي‌شود.
4 ـ بيماري‌هاي سخت نظير حملات قلبي يا نارسايي غدد آدرنال
5 ـ وضعيت‌هاي نادر عصبي كه با اثرگذاري بر روي اعصاب پا باعث افت شديد فشار خون مي‌شود.
6 ـ افزايش سن، در افراد سالخورده شریان ها  Stiffer مي‌شوند و افت فشار خون را به ويژه در وضعيت ايستاده ايجاد مي‌كند.
7 ـ افت فشار در اواسط بارداري که پديده شايعي است.

 
فشار خون پايين بر اثر مصرف دارو
 
امروزه بيشترين داروهاي پايين آورنده فشارخون، افت فشار در وضعيت ايستاده را ايجاد نمي‌كنند آلفابلوكرها نظير doxazosin نوعي داروست كه باعث كاهش فشار خون در حالت ايستاده می شود. بنابراين اگر مصرف كننده doxazosin هستيد بايد فشار خونتان در حالت ايستاده چك شود.

 
نارسايي غدد آدرنال
 
غدد آدرنال 2 غده كوچك در بالاي كليه‌ها هستند كه شماري از هورمونها شامل aldosterone را ترشح مي‌كنند اين هورمون در تنظيم مقادير نمك و سدیم بدن سودمند است.
با تخريب غدد آدرنال ميزان ترشح aldosterone كاهش مي‌يابد كه نتيجه آن از دست دادن نمك از بدن است كه اين امر به افت فشار خون و بروز علايمي چون dizzy يا فينت منجر مي‌شود. اگر نارسايي غدد آدرنال تشخيص داده شود با تجویز دارو مقادير aldosterone افزایش می یابد.

 
تشخيص فشار خون پايين
 
ارزيابي فشار خون براي اندازه‌گيري دو فشار، سيستوليك (فشار شرايين در حالت پمپاژ قلب) و دياستوليك(فشار شرايين در حالت استراحت قلب) است. كه هر 2 فشار خون سيستوليك و دياستوليك با واحد mmhg اندازه‌گيري مي‌شود.
 پزشك يا پرستار از مقدار کافی  inflatable  براي اندازه‌گيري فشار خون استفاده مي‌كند. كاف به دور بالاترين بخش بازويي فرد بسته مي‌شود و پزشك يا پرستار جريان خون در شريان اصلي بازويي را با استفاده از گوشي پزشكي چك مي‌كند.بالاترين ضربه شنيده شده فشار سيستول و ناپديد شدن صدا فشار دياستول است. البته در فشارسنج های ديجيتالي اين نشانه‌ها وصداها به طور خودكار ثبت مي‌شود.
 
پس از كنترل فشار خون توسط پزشك يا پرستار فشار خون سيستول و دياستول گزارش مي‌شود اگر فشار خون سيستوليك 120 و فشار خون دياستوليك را 80 گزارش کنند فشار خون 120 روي 80 است و نوشته مي‌شود 120/80 ، اگر فشار خون در نوسان است، فشار خون در دو وضعيت درازكش و ايستاده چك مي‌شود.

 
درمان فشار خون پايين
 
اگر فشار خون پايين هيچ علامتي را ايجاد نكرده باشد فرد به درمان نياز ندارد فقط براي درمان شمار محدودي از مبتلايان به فشار خون پايين دارو تجويز مي‌شود. براي مثال برخي سالخوردگان ممكن است نشانه‌هايي از افت فشار خون در تغيير وضعيت داشته باشند كه در اين صورت داروهاي تنگ كننده جدار شرياني تجويز مي‌شود.

 
داروهايي كه فشار خون پايين را سبب مي‌شوند
 
اگر پزشك معالج شما علت افت فشار را داروي مصرفي مي‌داند احتمالاً دارو يا دوز  آن را تغيير مي دهد. دريافت كنندگان داروهاي كاهنده فشار خون نظير آلفابلوكرها، doxazosin با احساس dizzy و faint در حالت ايستاده بايد فشار خونشان در موارد افت فشار چك شود. در صورت تاييد كاهش فشار خون بايد داروي مصرفي تغيير كند.
اگر پزشك اختلالات قلبي، نارسايي غدد آدرنال يا وضعيت عصبي را علت كاهش فشار خون مي‌داند فرد را براي انجام تست‌هاي تكميلي‌ و معالجه به مراكز درماني و بيمارستان ارجاع مي‌دهد.
 
اگر نارسايي غدد آدرنال علت افت فشار خون است براي حل مشكل هورمون جايگزين تجويز مي‌شود. البته درمان افت فشار با علت عصبي دشوارتر است و داروهاي محرك سيستم عصبي تجويز مي‌شود.

 
 
نمك و مايعات
 
معمولاً به افراد مبتلا به پرفشاري خون مصرف اندك نمك، توصيه مي‌شود اما اگر به فشار خون پايين يا افت فشار وضعيتي (ارتوستاتيك) مبتلا هستيد رژيم غذايي پرنمك و افزودن مقادير بيشتر نمك به غذا و يا Salt tablets توصيه مي‌شود.
 پزشك معالج شما ميزان نمك را تعيين می کند.چنانچه شما دهيدراته شديد ( از دست دادن مقادير فراوان مايعات از بدن) نوشيدن مقادير كافي مايعات (حداقل 8 ليوان در روز ) به برگشت فشارخون به حد طبیعی  كمك مي‌كند.

 
درمانهاي ديگر
 
گاهي پزشكان براي مبتلايان به فشار خون پايين پوشيدن جورابهاي ساپورت را براي كمك به تحريك گردش خون يا استفاده از چندين بالش براي بالا بردن سر در هنگام خواب توصيه مي‌كنند.

 
پيشگيري از بروز فشار خون پايين
 
اگر شما به كاهش فشار خون دچاريد و این پدیده جزئي از ژنتيك شما به شمار می رود، شما در برابر عوامل و فاكتورهاي طبيعي افزايش فشار خون ايمن هستيد. افراد سالخورده‌تر و به طور ويژه افراد مبتلا به ديابت بیشتر به افت فشار خون درحالت ايستاده دچار می شوند و مصرف داروهاي كاهنده فشار خون وضعيت را بدتر مي‌كند.
اما براي پيشگيري توصيه مي‌شود شما پيش از خروج از رختخواب ابتدا کمی به آرامي بنشينيد پيش از آنكه به سرعت از رختخواب بلند شويد.